Spoken bestaan niet........?

28 januari 2012. De verjaardag van mijn moeder. Rustig bespreek ik met mijn partner wat te doen met mijn vader. We hadden hem al een dag of 3 niet gezien. Dat was vreemd, gezien we in het zelfde appartementencomplex woonden.... pal boven hem. Ik was al een aantal keer naar beneden gelopen om op de deur te bonken. Geen gehoor. Hij was ziek, wist ik. Griep, had hij verteld. Het pak melk dat ik de dag ervoor neer had gezet, stond nog op het zelfde plekje voor de deur. Genoeg, vond mijn partner. Zodoende dat hij via een ladder naar beneden is geklommen, en via de terrasdeur naar binnen kon. Toen hij met een lijkwit gezicht weer naar boven klom, wist ik genoeg...... bel een ambulance.

Mijn vader stierf aan de gevolgen van een zware alcohol verslaving. Zijn lichaam kon niet meer vechten, en een simpel griepje was al te veel. Ik kan die dag per minuut nog in mijn hoofd afspelen. Hoe de ambulance kwam, met hulpverleners, het gesprek dat ik met mijn moeder voerde aan de telefoon, mijn zus die huilend binnen stormde, de aanwezige lijkschouwer en nieuwsgierige "ramptoeristen" (bij gebrek aan een beter woord). De vrouwelijke ambulancier die zich over mij ontfermde... "Je bent nu drie maanden zwanger?" vroeg ze kalm. Ik knikte, maar er kwam geen woord uit mijn keel.

Na een rollercoaster van emoties is het nu, al bijna 3 jaar later, makkelijker te relativeren. Ik heb het een plekje gegeven, zowel de moeilijke relatie bij leven als het plotselinge einde. Ik praat er niet, of nauwelijks, over met mijn kinderen. Zij hebben hem nooit gekend, en zijn te jong in mijn optiek om nu al geconfronteerd te worden met de dood. Ik vind het niet eerlijk hen daarmee te belasten. Toen mijn oudste zoon vroeg wie die man toch is op de foto, heb ik daar niet om gelogen hoor. "Dat is opa, mama's papa". Geen naam of iets. Hij haalde zijn schouders op en ging over tot de orde van de dag.

Toen mijn zoon ongeveer 1,5 jaar oud was, vond er veel verandering voor hem plaats.  We waren net verhuisd. en zijn zusje was geboren. Ineens begon hij meer interesse te tonen voor de foto van mijn pa. Ik legde hem uit dat die opa er niet meer was. Hij keek me aan, en uit het niets rende hij naar het keukenraam en begon naar de lucht te wijzen. "Daar opa Jan!!!" riep hij lachend. Je kan je mijn verbazing waarschijnlijk voorstellen.  Helemaal, omdat mijn zoon niet wist dat mijn vader Jan heette. Ik ben daarna wat kleine dingetjes gaan vertellen. Dat opa goed kon tekenen, en dat het schilderij in de woonkamer door hem gemaakt is,  bijvoorbeeld. Oppervlakkige dingen, om de nieuwsgierigheid van mijn peuter te bevredigen. 

Nu vinden er steeds meer "incidentjes" plaats. Rond Sinterklaastijd maakte hij een opsomming van al zijn lieve opa's. Opa Pommie (partner van mijn moeder), Opa Auto (vriendlief's vader), Opa Jan en Opa Piet (sinterklaasjournaal). We hadden het een keer over "kusjes geven" en toen vertelde mijn zoontje dat de kusjes van opa Jan zo kriebelden. Mijn vader had een snor maar dat kan hij niet weten. Op "de" foto in mijn woonkamer had ie deze er namelijk tijdelijk afgeschoren. Vorige week nog, zat Pieter rustig op zijn bed. Toen ik hem vroeg wat hij aan het doen was zei hij kalm "ik zit bij opa Jan op schoot". Onderweg in de auto richting mijn schoonouders, vertelde hij doodleuk dat opa Jan ook mee ging. Gezellig! *watwashetnummervanghostbustersookalweer*

Nou ja, of je in het "spirituele" geloofd of niet (en ik sta bekend als heel nuchter), wanneer je kind met zulke verhalen komt ben je er toch wel even stil van. Of er meer is na de dood, heb ik geen antwoord op. Misschien is dit namelijk gewoon een soort denkbeeldige vriend, die mijn zoon door alle veranderingen heeft bedacht om steun te krijgen. Misschien heb ik hem onbewust (of een ander familielid) toch meer verteld dan ik door had. Misschien heeft hij wel gesprekken met de geest van zijn opa..... wie zal het zeggen? Wat ik een prettige gedachte vind is dat hij toch, hoewel dat voor mij volstrekt onmogelijk leek, een soort (zeer vreemde) band met zijn opa heeft opgebouwd. 

Praten over de dood is geen angstig onderwerp meer, want Pieter weet heel goed dat Opa Jan anders is dan zijn andere opa's. Ik benader het dan ook met een beetje humor. Niet omdat ik denk dat de dood iets is om te lachen, maar omdat ik vind dat er al zoveel ellende tijdens het leven bestaat dat ik niet ieder onderwerp zo zwaarmoedig wil maken voor de kinderen. Ze moeten leren genieten, ondanks die ellende. 

Ik betrapte mezelf erop op dat ik in een gesprek met mijn moeder aangaf, dat zolang het om opa Jan  gaat het geen probleem is, maar als het ene Freddie wordt, we direct gaan verhuizen!!!! Mijn vader kennende, vind hij de grapjes helemaal niet erg en ligt hij ergens op zijn wolk ook helemaal in een deuk. Een geruststellende gedachte. 

Mijn verwachting is dat, wanneer ik er niet te veel aandacht aan schenk, het vanzelf wel weer overwaait. Zo lang mijn zoon niet angstig is of wordt, zie ik er weinig kwaad in. Ik hoor wel vaker van dit soort verhalen, en hoewel ik voorheen heel cynisch was, geloof ik in wat mijn zoon me vertelt. Hij gelooft het tenslotte zelf ook.