Kaarsjes en tranen op Wereldlichtjesdag

Kaarsjes aansteken

“Mag ik de kaarsjes aansteken?” vraagt Dunya. “Natuurlijk. Wel voorzichtig doen hè?” Ze knikt. Als de kaarsjes branden zijn we even stil. Ik kijk naar de kaarsjes en voel de emoties. Het verdriet van al die jaren geleden herinner ik me nog goed, het voelt weer even heel recent. Dunya voelt mijn emoties ook en legt een hand tegen mijn wang. Dan zoekt ze op mijn laptop ineens een lied op YouTube.

“Ik zal een kaars aansteken en ik noem nog steeds jouw naam. Jij blijft bij me horen, zolang ik zal bestaan. Ik zal altijd aan je denken, aan hoeveel ik van je hou. Je hoort voor altijd bij me. En ik altijd bij jou.”

Plotselinge tranen

En als we daar naar luisteren legt ze mijn hoofd op haar schouder terwijl ze mijn haren streelt. En dan komen ineens weer tranen. Dat is lang geleden! Dunya pakt een tissue en veegt mijn tranen weg. Na het liedje ga ik rechtop zitten en glimlach naar haar. Ze stelt vragen of het niet had gekund dat het kindje dat in mijn buik overleden is was geboren en zij ook. Ik zeg dat het had gekund, maar dat zij dan een paar maanden later geboren was. Want zo snel kan dat niet achter elkaar. “Maar dat ik nu even verdrietig ben om mijn eerste kindje, betekent niet dat ik niet blij ben met jou!” benadruk ik nog eens. Ze knikt. “Dat heeft er niks mee te maken!” Ik ben blij dat ze dat begrijpt. We noemen samen de kinderen die overleden zijn. “Ellivrio, Ferdyan van de school naast jou…” Dunya knikt. Dat weet ze nog. “Die zag ik best vaak. Had zijn vader dat gedaan?” vraagt ze. “Ja” zeg ik. “Klootzak” zegt ze. Ik haal mijn schouders op. Het is onvoorstelbaar dat iemand zoiets doet. Je moet wel heel ziek in je hoofd zijn als je zover komt. Ik moet ook niet proberen om het te begrijpen, te verklaren, dat lukt toch niet.

Onverwachte emoties

Wereldlichtjesdag, elk jaar een bijzonder moment, met onverwachte emoties. Soms gebeurt er niks, meestal zijn we even stil en denken we aan al die kinderen waar we op de één of andere manier mee te maken hebben gehad. Die we zelf hebben gekend of het kindje van een oud-collega, vriendin of een andere vriendin, het baby’tje dat gevonden werd bij de Sloterplas, het klasgenootje van Dunya in groep vier. Als je er een lijstje van maakt zijn het heel wat kindjes. Om dan nog maar niet te spreken over kinderen in oorlogsgebieden, die omkomen door geweld, of door honger. Of kinderen op de vlucht die onderweg verdrinken. Vandaag komen er plotseling tranen, die mij verrassen, maar het is toch een mooi moment.

Geen goede zwangerschap

Op Facebook verschijnen ook veel foto’s van kaarsjes. Zoveel kinderen op de wereld die nu in een andere wereld zijn, worden herdacht. Met zoveel kaarsjes maken we de wereld een beetje lichter en steunen we elkaar. Ik denk elke dag wel even aan mijn eerste kindje, dat in mijn buik overleden is. Zonder emoties overigens, het is bij mij goed verwerkt. Ik herinner het me nog goed. Na elf weken een echo en geen kloppend hartje. Een vruchtje dat zich niet ontwikkeld heeft. “Je bent wel zwanger, maar het is geen goede zwangerschap”. Die mededeling was natuurlijk een enorme klap. Ik was een paar dagen kapot van verdriet. Daarna voor een ingreep naar het ziekenhuis en op het moment dat ik de OK inreed was ik helemaal in tranen. Ik wist niet dat het zo erg was om een kindje te verliezen, zo vroeg in de zwangerschap.

Een ijsje op de uitslaapkamer

In het ziekenhuis was iedereen heel lief voor me. Mijn vriend zat de hele dag naast mijn bed, terwijl ik versuft door de medicatie in slaap viel en weer wakker werd. Dan zat hij de Libelle te lezen. Wat was ik blij dat hij er was. Ik werd wakker in de uitslaapkamer. De verpleegster naast mijn bed gaf me een ijsje en dat hielp wel. Om zes uur kwam mijn vriend me weer ophalen. Opnieuw tranen. Daarna ging het weer iets beter. Ik was wel bang dat het lang zou duren voordat ik opnieuw zwanger zou zijn, maar dat viel gelukkig mee. Dus een half jaar later dan gepland, kwam er alsnog een kindje en dat is Dunya.

Verdriet delen

Tegenover Dunya ben ik altijd open geweest over mijn eerste zwangerschap. En sindsdien gedenken we elk jaar Wereldlichtjesdag. Samen. We delen het verdriet, niet alleen om het kindje van mij, maar ook om alle andere kinderen die er niet meer zijn. En het is fijn om dat niet alleen te doen. Ook goed voor Dunya dat ze op die manier leert stil te staan bij verdriet van anderen. En bij indrukken van zichzelf. Ik vond het weer mooi, Wereldlichtjesdag 2016.