Een blik in mijn praktijk

Een moeder komt bij me omdat ze in de omgang met haar tienerzoon tegen problemen aanloopt. Ze geeft aan dat ze vindt dat kinderen gewoon moeten luisteren. Ik vertel haar over de 3 posities binnen de Transactionele Analyse (kind, ouder en volwassene) en vraag haar in welke positie zij zichzelf herkent als ze vindt dat haar zoon gewoon moet luisteren omdat zij het beter weet. Ze herkent direct dat ze dan in haar ‘Ouderpositie’ zit, omdat dit woorden zijn die ze vaak terugkreeg van haar vader toen ze zelf een klein meisje was. Wanneer ik haar vraag wat ze liever zou willen zucht ze. Moeder: “Ik zou willen dat ik een goed gesprek met mijn zoon had, dat ik naar zijn verhaal en zijn motivatie en behoefte kon luisteren. Dat ik daarnaast mijn behoefte kon leggen en dan tot een goed besluit kon komen, gebruik makend van mijn kennis en mijn gevoel”.En dat is nou precies wat hoort bij de positie ‘Volwassene’ leg ik haar uit. We kijken samen wat ze nodig heeft om meer vanuit haar Volwassene positie op te voeden. 

Wat houdt de methodiek Transactionele Analyse (TA) nu in?:

TA is in de jaren vijftig ontwikkeld door Eric Berne (1910-1970). In de TA wordt er vanuit gegaan dat elk mens uit drie persoonlijkheden bestaat: het kleine kind dat wordt beheerst door gevoelens, de autoritaire ouder, en de redelijke, logische volwassene. ‘Het Kind’ en ‘de Ouder’ zijn ontstaan tijdens de eerste 5 levensjaren; als geheugenregistraties van ervaringen die voor die persoon uniek en van belang waren.

De Ouder

Informatie in ‘je Ouder’ heb je zowel non-verbaal als verbaal door externe gebeurtenissen (je ouders, tv-programma’s of gezaghebbende figuren) gekregen. Deze heb je zonder correctie als de waarheid opgeslagen (vermaningen, regels en wetten), omdat je volledig vertrouwde op de bron.

Het kind

In ‘je Kind’ heb je juist interne gebeurtenissen geregistreerd. Het gaat om het gevoelsmatig uitdrukken van je reacties. Hier kan een niet Oké gevoel ontstaan omdat je als kind niet kon voldoen aan de eisen die je ouders stelden. Een gevoel dat opgeslagen wordt en je je hele leven meedraagt.

De Volwassene

‘De Volwassene’ begint te ontstaat rond de 10 maanden, wanneer we het verschil gaan ontdekken tussen het aangeleerde (‘Ouder’) en het gevoelsmatige (‘Kind’) in onze zienswijze en we dingen zelf gaan verklaren.

Rond de 3 jaar

‘De Ouder’ en ‘het Kind’ blijven echter dominant aanwezig, omdat we dan nog afhankelijk zijn van het gezag van onze ouders. Hierdoor neemt elke kind tegen het einde van het 2e levensjaar volgens de TA bewust een positie in waarbij hij zij blijft handelen vanuit de Ouder of Kindrol. Een positie die vaak blijvend is.

Hoe bereik je nu dat je gaat handelen vanuit je Volwassene positie?

Pas later kan bewust bereikt worden dat je gaat handelen vanuit je Volwassene positie door o.a. te begrijpen dat het om een positie gaat en niet om een gevoel (je kunt leren tot besluiten te komen gebruik makend van de gegevens uit ‘de Ouder’ en ‘het Kind’. Zo kun je tot Oké-resultaten komen = ‘Volwassene’).

Effect op cliënt:

TA heeft moeder doen inzien dat reageren vanuit haar ouderrol of haar kind rol een afstand tussen haar en haar kind creëert en dat reageren vanuit haar volwassene rol deze afstand juist kan verkleinen. Samen zijn we op zoek gegaan naar hoe moeder in de toekomst vanuit haar volwassene rol op haar zoon wil reageren.

www.horenzienenbegrijpen.nl