Snap
  • Kind

Een reis tussen heden en verleden

Bij de plek waar ooit het huis van mijn oma stond word ik geïnterviewd door Dunya. Over het huis, de grond en over mijn oma. En mijn gevoel.

Verleden

Na een gezellig feest van opa en oma op zaterdagavond (gouden bruiloft), worden we op zondagmiddag weer naar huis gebracht door mijn broer. Het is mooi weer, we zijn redelijk op tijd vertrokken en Martin heeft zin om een eindje om te rijden en zo komen we in Steenwijk terecht. We hebben hier een verleden liggen. De plaats waar mijn oma woonde en waar wij vaak op visite zijn geweest. Bovendien woont er nog steeds familie, dus de binding met Steenwijk is er nu ook nog. Achterin de auto zit Dunya te babbelen in de microfoon die ze van Martin heeft geleend.

Steenwijk Centraal

“Weet je waar we zijn?” vraag ik aan Dunya als we Steenwijk binnen rijden. “Bij het station!” zegt ze. Daar heeft ze gelijk in. “Weet je ook welk station?” vraag ik dan. “Lelystad? Amsterdam Centraal?” Ik vertel haar waar we zijn. Het zegt haar niks meer. “Mijn oma woonde hier vroeger” leg ik uit. Ik vertel over het huis van oma dat is afgebroken omdat de grond ernstig vervuild was. “Hoe kan dat dan?” vraagt ze. Martin vertelt over de gasfabriek die hier heeft gestaan in een tijd dat er nog niet zulke strenge regels waren over het opruimen van olie. “Waarom deden mensen dat dan in de grond?” wil ze weten. “Ze wisten nog niet zo goed hoe slecht dat was voor de omgeving” zeg ik. “Nou ja, ze wisten het waarschijnlijk wel, maar het netjes opruimen was te ingewikkeld. Makkelijker om het gewoon te dumpen” vult Martin aan.

Microfoon

We komen aan bij de plek waar ooit het huis van oma stond. Ik word er stil van. Het is raar om hier te zijn, maar dat er geen huis meer staat is een dubbel gevoel. Aan de ene kant is dat jammer, omdat het een huis was met herinneringen aan oma, aan de andere kant had ik het denk ik moeilijker gevonden als er iemand anders was komen wonen en het huis heel erg veranderd had. We stappen uit. Dunya nog steeds met de microfoon in haar hand. Het ligt haar wel, interviewen. Ze is nieuwsgierig, wil alles weten, maar ook begrijpen. Dus ze gaat vragen stellen aan mij. En ik vertel: “Hier was de garage, met een grote oprit. Daar gingen we altijd naar binnen. Hier waren grote ramen en kon je alle kanten opkijken! En daar was de voordeur” zeg ik als we om het denkbeeldige huis heenlopen. Het is gek, want oma is al jaren niet meer bij ons. Ik ben er aan gewend. Maar tijdens het feest gisteravond dacht ik heel even in een flits: “Waar is oma eigenlijk?” En heel af en toe bedenk ik tot mijn schrik dat ik oma best weer eens op kan zoeken. Dat kan niet. Oma is er niet meer. Zelfs haar huis is er niet meer. En naar het graf, gek genoeg zegt me dat niks. Dat is een steen met haar naam, maar daar is oma niet.

Lieve oma Pluis

Natuurlijk wil Dunya dan nog eens het verhaal horen over hoe het was toen oma overleed. Ik vertel dat ze op Oudejaarsavond overleed. “Om middernacht werd ze naar buiten gedragen. De klokken gingen luidden allemaal en er was veel vuurwerk. Dat is toch heel bijzonder!” zeg ik. “Wanneer?” vraagt Dunya, die natuurlijk geen genoegen neemt met een vaag antwoord. “Eu....dat was in......2010” reken ik snel uit. “Jij was drie jaar” ga ik verder. “Ik was heel verdrietig en toen heb ik je uitgelegd wat er gebeurd was door een Nijntje-boek voor te lezen. Lieve oma pluis”. Ik krijg tranen in mijn ogen als ik eraan terugdenk. Ik had oma al zolang niet gezien en toen ze overleden was kwam het niet meteen binnen. Na een paar dagen kwam alles ineens los. Ik probeerde het boekje voor te lezen maar na een paar zinnen begon ik te huilen. Ik legde uit dat mijn oma ook overleden was en dat ik daarom ook heel verdrietig was. Onderweg naar het kinderdagverblijf zat Dunya in de bakfiets en zei steeds: “Niet huilen mama”. Ze was erg lief voor me en probeerde me te troosten, zo klein als ze was. En dat was echt een troost voor mij.

Ambulancepost

“Hebben ze de grond nu schoongemaakt?” vraagt Dunya. “Een beetje” zegt Martin. Ik heb altijd verteld dat er een tankstation aan de overkant stond en dat die de vervuiling heeft veroorzaakt. Nu we er zo over praten blijk ik wat dingen door elkaar gehaald te hebben. Er was een tankstation, maar dat stond een eindje verderop. Tegenover oma was niks. “Jawel! Er was wel iets. Geen tankstation, maar iets!” Ik kan niet meer terughalen wat het was. “Een ambulancepost” zegt Martin dan. Het kwartje valt. Ja, dat was het. Dan zie ik opeens ook weer de ambulances voor me die af en toe moesten uitrukken. “Waarom is het jammer dat het huis van jullie oma is afgebroken?” wil Dunya weten. “Omdat mijn opa het zelf gebouwd heeft” leg ik uit in de microfoon. “Echt?” vraagt ze. “Ja, echt!” zeg ik. “Dan begrijp ik wel dat je het jammer vindt.”

Een belangrijke stok

We gaan boodschappen doen en rijden langs het andere vroegere huis van oma. “Kijk, daar hebben mijn opa en oma vroeger ook gewoond. Voordat ze in het huis gingen wonen dat nu afgebroken is. Daarna heeft er nog lang familie gewoond” herinner ik me. “En woont er nu nog familie in dat huis?” vraagt Dunya nieuwsgierig. “Nee, dat is wel jammer!” zeg ik. “Maar het huis staat er tenminste nog.” Na het boodschappen doen rijden we Steenwijk uit. “Waar is mijn stok?” roept Dunya plotseling in paniek. De stok die ze meegenomen had van huis. De stok die ze had gevonden toen ze in de zomervakantie naar de kinderactiviteiten van Hebron ging. “Je had m bij je toen we in de supermarkt waren” bedenk ik me. “Hij ligt bij het broodapparaat!” We moeten terug. “Die stok is voor míj een herinnering!” zegt Dunya. Oma zou het gewaardeerd hebben dat Dunya iets bij zich had als herinnering aan een kerk.

Het geheim van Eyck

Eenmaal in de supermarkt rennen we allebei een kant op. Ik heb als eerste de snijmachine voor stokbrood gevonden. Onder de machine ligt de stok van Dunya. Haar naam staat erop. Dan ren ik de winkel door op zoek naar Dunya. Als ik haar gevonden heb laat ik de stok zien. Ze checkt snel of haar naam erop staat. Misschien lag er toevallig een andere stok, die niet van haar was. Maar het klopt en opgelucht stappen we in de auto. De reis naar Amsterdam staat in het teken van herinneringen ophalen aan oma en het praten over de vervuilde grond onder haar huis. De volgende avond staat het tv programma “Het geheim van Eijck” aan. Dit gaat ook over vervuilde grond. Opeens weet ik het. “Kijk, dat is hetzelfde als wat er bij het huis van mijn oma is gebeurd! De grond is vervuild met giftige stoffen, die gevaarlijk zijn voor dieren en mensen. Dat zie je wel!” Ze ziet een hondje dat giftig water heeft gedronken en ziek is geworden. “Daarom moet die grond eerst schoongemaakt worden voordat er een nieuw huis op gebouwd kan worden!”

Herinneringen

Het was weer een bijzondere reis van Emmen naar Amsterdam. Een reis door heden en verleden. Een reis vol herinneringen. Vlak voordat ik Dunya de volgende avond in bed stop vraagt ze plotseling: “Ben je nog erg verdrietig om je oma?” Ik schud mijn hoofd. “Welnee lieverd. Dat is te lang geleden! Ik moet nu wel weer meer aan haar denken. Ik was toen heel verdrietig, ook al was ze al 96 jaar. Het was ook echt wel tijd voor haar. Ze kon niet meer. Maar toch, het was verdrietig, toen. Dat radio maken, zelfs voor nep, Dunya aanspreekt is niet zo gek. Dat zit in de familie. Jammer dat de interviews niet echt opgenomen zijn. Dat is iets voor een volgende keer. Dunya zou daar echt wel wat van kunnen maken. Aangezien Dunya altijd vol vragen over vroeger zit, is het niet verwonderlijk dat ze in groep vijf heel enthousiast is over het vak geschiedenis. Onze geschiedenis gaat niet terug tot de Vikingen, maar ik kan er op wachten dat ze binnenkort weer met nieuwe vragen komt. Over mijn geschiedenis, over haar babytijd, over herinneringen van vroeger. Van vragen word je wijs, dus ik kan er alleen maar van genieten!

8 jaar geleden

ik vind het zo mooi verhaal ik wou wat meer weten over dat verhaal daarom ging ik mama interviewen

8 jaar geleden

Heel goed als je het ook gaat opschrijven! Al is het alleen maar voor jezelf. Schrijven lucht op. Ik heb er zoveel aan. En het boekje dat was voor mij ook een trigger. Zo mooi!

8 jaar geleden

Lieve Henrike, wat een mooi verhaal weer. Brengt veel naar boven. Van de week kreeg ik een vraag over het voorbereiden van een kind op ziekte met verlies als gevolg dat bracht al veel herinneringen boven dit sluit er prachtig op aan. Mooi Hoe je verlies, de draad weer oppakken, herinnering en nostalgie beschrijft. Er borrelt veel bij me. Misschien schrijf ik het wel op. Wie weet is het voor ouders een hulp om kinderen te begeleiden in dit soort moeilijke dingen. En lieve Oma Pluis tja dat blijft speciaal. De dag nadat Mama overleed gingen Marcel en ik naar de boekwinkel in Emmen om een boekje te zoeken voor Martijn. De verkoopster wees waar de boekjes over rouw stonden en wees ons op Lieve Oma Pluis. Samen hebben we in de winkel staan lezen en we waren meteen verkocht. Tranen op onze wangen. Lieve Oma Pluis het kon toch niet mooier. Martijn is nu 17 maar nog altijd super zuinig op dit juweeltje.

8 jaar geleden

Het is vooral raar om te zien dat er niks meer staat. Ik heb meer met de plaats Steenwijk, dan met het huis. Maar wel gek om er te staan en te zien dat het huis van oma weg is.