Een 'graafje' in het park

Onlangs liepen we door het park bij ons achter. Diva liep met papa voor. Kleuter en ik volgden. We hadden een gesprekje over de mooie bloemen die we tegenkwamen en de vogels die we hoorden fluiten. Opeens bleef Kleuter staan. Hij ging op zijn hurkjes zitten en keek aandachtig naar iets tussen de struiken. Ik boog voorover en hield de takken wat opzij. Tussen de takken en het mos lag een steen. Met een kruisje erop. Kleuter vroeg wat dat was. Ik vertelde hem dat het een graf is. “Waarom is dat dan?”. Ik vertelde hem dat alles wat leeft, zoals mensen en dieren dood gaan. En dat als ze doodgaan ze begraven worden. Net als het hondje van opa en oma. Kleuter vroeg wat er dan precies onder de steen lag en wie dat gedaan heeft. “Een kindje heeft hier misschien wel een vogeltje begraven”, was mijn antwoord. Dat vond Kleuter wel zielig, maar zei daarna: 'Maar dan kan dat kindje hier wel naar kijken en verdrietig zijn.' In stilte keken we samen naar het grafje. Stiekem had ik wel even in zijn gedachten willen kijken. Wat zou hij denken? Na een poosje vond Kleuter het wel mooi geweest en rende enthousiast naar papa toe: “Papaaaaaa, ik zag net een graafje, zoiets met een steen en een kruis. Daar ligt een vogel of misschien wel een mens.” Papa zei dat mensen niet zomaar in een parkje worden begraven, maar op een speciale plek. Een kerkhof heet dat.

Een paar dagen later fietsen we door het dorp. We kwamen langs het kerkhof. Daar komen we geregeld langs als we boodschappen gaan doen. Maar nu was het anders. Kleuter had blijkbaar ons gesprek onthouden: “Kijk mama, daar is de plek waar al die dode mensen liggen. Hoe zoiets ook al weer?” Kleuter wilde even kijken, vanachter het hek. Hij vond het wel interessant. Een minuutje observeren was het genoeg en gingen we door met de orde van de dag.

Ik merk dat onze Kleuter de laatste tijd wat meer bezig is met het begrip 'dood'. Niet dat Kleuter er dagelijks over begint of er wakker van ligt. Gelukkig maar denk ik dan. Maar af en toe dan komt er vanuit het niets een vraag, bijvoorbeeld waar je dan naartoe gaat. Ik probeer op een kinderlijke manier te vertellen wat het is. Niet te zwaar, maar wel zo tastbaar mogelijk. Voor zover dat kan. Zelfs voor een volwassene is het een moeilijk onderwerp, laat staan voor een kind. Blijkbaar houdt het onderwerp mijn Kleuter wel bezig. Misschien hoort het bij de leeftijd? Of komt het juist door het recentelijk overlijden van de hond van opa en oma.